Watermanagers in het Midden-Oosten
Unesco-IHE organiseert een achtdaagse cursus in Caïro voor een delegatie van watermanagers uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Eén van de onderdelen is een dag Teamrolmanagement.
Van collega-trainers heb ik enthousiaste verhalen gehoord over het gebruik van Teamrolmanagement in andere culturen, met name in Oost-Europa en China. Zij hebben me nieuwsgierig gemaakt. Ik ben benieuwd hoe het mij zal vergaan in het Midden-Oosten.
In de groep zitten twee Egyptenaren, het contrast tussen deze landgenoten kon niet groter zijn. De ene man is joviaal, gastvrij, voor iedereen een woord, de gangmaker in de groep (Vormer, Brononderzoeker). De andere Egyptenaar is een stille man, rustig op de achtergrond aanwezig. Een Zorgdrager / Monitor.
Zijn Zorgdrager-rol springt eruit in de testuitslag. In het gesprek met hem over zijn teamrollen vraag ik hem dan ook of hij soms letterlijk pijn in zijn buik krijgt van de grote waterprojecten die hij leidt? Hij wordt stil. Ik laat hem en wacht op wat er komen gaat. Hij kijkt me vervolgens verbaasd aan. Hoe kan ik nu weten dat hem dat dwars zit? Wanhopig gaat door, hij wil van die buikpijn af. Manager is hij. Daadkracht heeft hij nodig. Een sterke wil. Een Vormer, dat is de teamrol die hij wil. Het wordt wederom stil. Hij wordt rustig, kijkt me aan en vraagt zich vertwijfeld hardop af, of hij wel geschikt is voor zijn baan.
Stille kracht
Hij ontroert me. Tegenover me zit een jonge man vol emoties. Sterk wil hij zijn, de man die de orders uitdeelt. Zijn kracht ligt zó overduidelijk ergens anders. Ik vraag hem hoe het zit met zijn gevoel voor de risico’s in die langlopende, infrastructurele projecten. Met zijn combinatie van Zorgdrager en Monitor kan ik me voorstellen dat hij daar een neus voor heeft. Hij begint te glimlachen. Ja, daar is hij goed in. Trots vertelt hij me een voorbeeld uit een eerder project. Zijn baas wilde niet naar hem luisteren maar hij was blijven zeuren, net zo lang tot zijn baas overtuigd raakte en de plannen aangepast werden.
Waar haalde hij toen de kracht vandaan om te blijven zeuren, net zo lang tot ze naar hem luisterden? Hij kijkt me verontwaardigd aan, daar is geen kracht voor nodig. Hij weet het gewoon. Hij heeft er over nagedacht. Hij kan het hen uitleggen. Dat heeft allemaal niets met kracht van doen. Ik zie hem denken: ze begrijpt er niets van. Ik vraag toch door; hoeveel mensen kent hij die voelen waar het mis zit? Die dat naar derden kunnen verwoorden met argumenten? Zijn voelen, zijn weten, zijn uitleg kunnen geven, is ook kracht. Een andere kracht dan die van de Vormer, maar ook kracht. Hij begint te twijfelen.
Langzaam loopt hij in gedachten naar de andere cursisten. Ik blijf achter op de veranda. Ook ik heb stof tot nadenken, uitkijkend over de prachtige ommuurde tuin met op de achtergrond duidelijk hoorbaar het drukke verkeer van Caïro. Het Teamrolmodel werkt, ook in het Midden-Oosten. De teamrollen zijn duidelijk herkenbaar in gedrag. De individuele gesprekken geven, net als in Nederland, de mogelijkheid voor bijzondere ontmoetingen. Ik verheug me op wat de dag nog brengen zal.
Door José Houweling, voor het jubileumboek van Meredith Belbin bij diens 90e verjaardag (2016)
